Akcionarsko društvo |
Pojam
- akcionarsko društvo je društvo koje osnivaju pravna, odnosno fizička lica radi obavljanja djelatnosti, čiji je osnovni kapital utvrdjen i podjeljen na akcije odredjene nominalne vrijednosti
- zbir nominalnih vrijednosti svih akcija čini osnovni kapital akcionarskog društva
- posluje pod stvarnopredmetnom firmom
Osnivanje
- osnivači mogu biti fizička i pravna lica (domaća i strana)
- društvo se osniva ugovorom o osnivanju, a ako ga osniva jedan član – odlukom o osnivanju
- akcionarsko društvo ima i statut
- akcionarsko društvo se može osnovati na dva načina:
- simultano (istovremeno)
- sukcesivno (postepeno)
Organi društva
- skupština
- upravni i nadzorni odbor
- direktor
Prijava za upis u registar
Uz prijavu za upis akcionarskog društva u registar se prilažu:
- osnivački akt s ovjerenim potpisima osnivača
- odluka o imenovanju zastupnika ako zastupnik nije odredjen osnivačkim aktom
- statut društva
- izvještaj o ulozima u stvarima i pravima
- izvještaj banke o deponovanim novčanim ulozima na privremeni račun
- isprava o odgovarajućim sredstvima obezbjedjenja za nenovčani ulog
- druge isprave utvrdjene propisom
Upis u registar
Akcionarsko društvo se upisuje u registar kad sud utvrdi:
- da je osnivačka skupština sazvana i održana u skladu s odredbama zakona
- da je osnovni kapital upisan u cjelini i uplaćen u skladu s ovim zakonom
Pravni odnosi društva i članova
- akcionari s akcijama iste vrste i klase, jednake nominalne vrijednosti ravnopravni su
- akcionar je obavezan da uplati ulog
- na osnovu uloga formira se osnivački kapital
- zakon propisuje minimum novčanog dijela osnivačkog kapitala
- akcionar ima pravo na dio dobiti u obliku dividende
- akcionar ima pravo da svoje akcije prodajom ili poklonom prenese na treće lice
- akcionari imaju obavezu lojalnog ponašanja prema društvu
Prestanak akcionarskog društva
- likvidacijom, odnosno stečajem
- transformacijom u drugi oblik preduzeća
- spajanjem, pripajanjem ili dijeljenjem
- odlukom skupštine
Prednosti
Akcionarsko društvo je kao organizacioni oblik pogodan za obavljanje svih vrsta djelatnosti. Ova društva su ekonomski u poziciji da se preko njih sakupi veliki novčani potencijal.
A moguće je i osnivanje jednočlanog akcionarskog društva.
Nedostaci
Prilikom osnivanja akcionarskog društva potreban je velik osnovni ulog, što može biti prepreka za osnivanje ovog oblika društva.
Procedura
Procedura osnivanja preduzeća se sastoji iz sljedećih koraka:
I. Donosi se osnivački akt (ugovor ili odluka)
II. Upis u sudski registar (nadležni sud)
III. Pečat (svaka pečatoreznica)
IV. Statistički broj (Zavod za statistiku)
V. Otvoriti račun u banci (Bilo koja poslovna banka)
VI. Poreski broj (Izdaje ga poreska uprava)
VII. Carinski broj (ukoliko se bavite spoljnotrgovinskim prometom, izdaje ga uprava carina)
VIII. Odobrenje za obavljanje djelatnosti (izdaje ga opština)