OSNIVANJE I REGISTRACIJA PREDUZEĆA U
CRNOJ GORI
Propisi -Prava stranih ulagača - Oblici privrednih društava - Poreski sistem - itd...

PRAVNI PROPISI:
·        Zakon o privrednim društvima CG
·        Zakon o stranim ulaganjima CG
·        Zakon o radu CG

PRAVA STRANIH OSNIVAČA:
Strana pravna i fizička lica imaju pravo da osnuju privredno društvo (društvo sa ograničenom odgovornošći i  akcionarsko društvo)  u Crnoj Gori pod istim ulovima kao i domaća lica.
Društvo može osnovati jedan ili više osnivača .

OBLICI PRIVREDNIH DRUŠTAVA:
1.     Društvo sa ograničenom  odgovornošću (DOO)
2.   Akcionarsko društvo (AD)

Svi zakoni propisi koji se odnose na osnivanje, poslovanje i poreski sistem (DOO i AD) usklađeni su po evropskim standardima uz povoljnosti za strane ulagače radi povećanja  broja stranih investitora.
Rok za registraciju kod Privrednog suda iznosi najviše 4 dana (uobičajeno 2 dana).
Ostali poslovi (statistika-matični broj, upis u poresku evidenciju (PIB, PDV) otvaranje žiro računa kod banke, upis u carinsku evidenciju) se završavaju za najviše 3 dana.

1. Društvo sa ograničenom odgovornošću
– odgovara obliku LTD  i najviše su zastupljeni  oblik preduzeća-
Može osnovati jedno lice  ili više domaćih ili stranih pravnih ili fizičkih lica.
U ugovoru o osnivanju navodi se osnivački ulog  (koji može biti:u novcu, stvarima i pravima) kao i procentualni odnos osnivača u upravljanju i podjeli dobiti. ( 50: 50 ili slično).
Osnivački ulog za osnivanje DOO iznosi najmanje 1 EURO.
Za osnivanje i poslovanje ovog oblika privrednog društva propisi su uglavnom isti ili slični sa zapadnim zakonima i odgovaraju obliku LDT.


2. Akcionarsko društvo
Osnivački ulog za osnivanje AD iznosi najmanje 25 000,00 EURA i ta sredstva osnivači deponuju kod poslovne banke do osnivanja privrednog društva. Nakon osnivanja društva   sredstva se koriste za poslovanje društva.
Za osnivanje i poslovanje ovog oblika privrednog društva propisi su uglavnom isti ili slični sa zapadnim zakonima. Osniva se u slučaju kada se prikuplja kapital prodajom akcija. DOO se može transformisati u Akcionarsko društvo.

OGRANIČENJA I STIMULACIJE:

a) Ograničenja:
Stranci ne mogu osnovati privredno društvo u pojedinim oblastima koja se odnose na vojnu industriju i nekim drugim oblastima koja su vezana za vojsku i bezbjednost što je  regulisano Zakonom o stranim ulaganjima.

b) Stimulacije:
Stranci imaju pravo na oslobađanje od carine za sredstva i opremu za proizvodnju, osim za putničke automobile i opreme za igre na sreću.
Porez na dobit za strance iznosi 9 %.
Carina na uvoz robe iznosi  oko 2%
Carina na uvoz automobilia 2-6%

PORESKI SISTEM:
Poreski sistem je isti kao i za domaće firme.Porez (PDV) je isti kao i za domaće  firme  i iznosi 17% (osim za pojedine oblasti hrana,ljekovi,kompjuteri itd) gdje su smanjeni na 9% ili oslobođeni plaćanja.
Porez na dobit  za stranu firmu iznosi 9 %.
Osnivač – stranac ima pravo da dobit, na karaju posovne godine, prenese na svoj lični račun u inostranstvu (prethodno se plati porez na dobit).

RJEŠAVANJE PRIVREDNIH SPOROVA:
Privredi sporovi su u nadležnosti Privrednog suda u Podgorici i Bijelom Polju.
Sudovi su efikasni u rješavanju sporova. Prvostepeni postupak se zakazuje za najviše 1-2 mjeseca). Izvršenje na osnovu isprave :ovjerenog računa, se rješava za 1-2 mjeseca)

ADMINISTRACIJA
Administrtacija je veoma efikasna u izdavanja svih vrsta odgovora na zahtjeve. Zakonski rok za odgovor administracije iznosi 15 dana.

RADNI ODNOSI:
Direktor društva može biti strano ili domaće lice. Direktor ne može biti u radnom odnosu i u još nekoj drugoj firmi, što predstavlja problem prilikom plaćanja državi doprinosa za zdravst. i penz. osiguranje., (da se ne bi uplaćivali dupli doprinosi).
Ukoliko je direktor firme strani državljanin, potrebno je da imenuje osobu i upiše u CRPS  (ovlašćeni zastupnik)  sa boravištem u Crnoj Gori, da ga zastupa kofd Poreskle uprave. Ukoliko stranac ima boravak u CrnojGori ne treba da imeuje ovlašćenog zastupnika.
Zaposleni u društvu mogu biti domaći i strani državljani.
Dobijanje odobrenja za boravak je u nadležnosti policije i dobija se uz određenu proceduru.

VOĐENJE KNJIGOVODSTVA
Za poslovanje se primjenjuju propisi koje važe u Crnoj Gori.Za vođenje knjigovodstva je najefikasnije angažovati registrovanu knjgovodstvenu agenciju. Cijena iznosi od najmanje 100 E (za manje firme) i veći iznos (ako je trgovina – maloprodaja) . Ako je veći obim trgovine najbolje je zaposliti stručno lice -knjigovođu.

NEKRETNINE:
Stranci imaju pravo kupovine nekretnina pod uslovima reciprociteta, što se može provjeriti kod Ministarstva pravde Crne Gore.
Stranac kao fizičko lice  ima pravo da kupi stan.
Stranac, kao fizičko lice, ima pravo da kupi zemljišta  do 5000m . Firma, čiji je vlasnik stranac može da kupuje nekretnine bez ograničenja. Nakon dobijanja potrebnog odobrenja od Ministarstva finansija nekretnina se upisuje na ime kupca – privrednog društva.